Szczawnica to piękne miasto położone w Pieninach. Niektórzy mówią że to koniec świata, a inni odnajdują tutaj swoje natchnienie i spokój ducha. Jak to w małych miasteczkach bywa, życie tutaj toczy się powoli, co dla przyjezdnych z dużych miast jest bardzo frustrujące. Ale już po kilku dniach można się przyzwyczaić i poznać tutejszą gwarę oraz tok myślenia. Ludzie tutaj są życzliwi, otwarci i przyjaźnie nastawieni. Nie ma tu uprzedzeń ani do warszawiaków, krakowiaków czy ślązaków. Wszystkich traktujemy tak samo. To tyle jeśli chodzi o współczesność.
Nazwa miejscowości pochodzi od kwaśnych wód zwanych przez górali szczawami. Pierwsza wzmianka o osadzie pochodzi z 1413 roku i dotyczy zapisania przez króla Władysława Jagiełłę 400 florenów Abrahamowi z Goszyc przy okazji, którego to zapisu wymieniono dwie Szczawnice : Wyżnią i Niżnią. Do końca XVIII wieku Szczawnica była częścią Starostwa Czorsztyńskiego. Jako zdrojowisko znana jest od ponad 200 lat.
Dynamiczny rozwój Szczawnicy jako uzdrowiska przypada na połowę XIX wieku, kiedy to właścicielem uzdrowiska został Józef Szalay. Przyjechał on do Szczawnicy po śmierci swojego ojca Stefana w 1839 roku. Był właściwym twórcą uzdrowiska i prawie 40 lat swego pracowitego życia poświęcił w całości Szczawnicy. Zbudował pierwsze łazienki, wystawił nowe budynki zdrojowe i pensjonaty, da oprawę architektoniczną odkrytym źródłom: Magdaleny, Walerii, Jana, Szymona, Heleny i Anieli. Rozszerzył i unowocześnił Park Zdrojowy, wybudował kaplicę zdrojową. Zapraszał do Szczawnicy wybitnych ludzi epoki, między innymi wybitnego balneologa Józefa Dietla.
Turystyka
Dzisiejsza Szczawnica jest 7,6 tysięcznym, sąsiadującym ze Słowacją, przygranicznym miastem uzdrowiskowym, obejmującym swymi granicami 8789 hektarów, z czego, blisko dwie trzecie stanowią przepiękne lasy, które mają ogromny wpływ na jej klimat.
Dzięki specyficznemu mikroklimatowi i obecności źródeł wód mineralnych, miasto wyspecjalizowało się w leczeniu chorób dróg oddechowych, przewodu pokarmowego i dróg moczowych, a także schorzeń narządów ruchu.
Uzdrowisko posiada doskonałą bazę zabiegową, m.in. w Zakładzie Przyrodoleczniczym i Inhalatorium, wyposażonym w unikatowe komory pneumatyczne służące do leczenia chorób płuc oraz komory solankowo - celkowe, w których wykonuje się inhalacje skuteczne w leczeniu astmy oskrzelowej.
Szczawnica kładzie duży nacisk na rozwój sportu, turystyki i wypoczynku zarówno zorganizowanego jak i indywidualnego. Stanowi doskonałą bazę turystyczną przyjmującą jednorazowo kilkanaście tysięcy gości, którym zapewnia noclegi w pokojach o zróżnicowanym standardzie - od apartamentów w budynkach sanatoryjnych, pensjonatach, hotelach i domach wczasowych, po miejsca w kwaterach prywatnych, schroniskach i polach namiotowych.
Szczawnica podobnie jak większość miejscowości na terenie Małopolski oferuje bogaty wybór możliwości aktywnego spędzania wolnego czasu.
Góry pokryte lasami o bogatej florze i faunie przyciągają amatorów pieszych wędrówek. Liczne szlaki turystyczne prowadzą na najwyższe szczyty Pienin i Gorców oraz do rezerwatów przyrody: Wąwozu Homole, Wysokich Skałek, a także do jednego z najpiękniejszych obfitujących w malownicze skałki i progi skalne, tworzące przełomy i wodospady - rezerwatu Białej Wody. Trasy dostosowane są do możliwości fizycznych przeciętnego użytkownika.
W samym centrum Szczawnicy można skorzystać z kolejki krzesełkowej, prowadzącej na Palenicę skąd rozpościera się widok na wspaniałą panoramę Tatr, Pienin, Beskidu Sądeckiego i całej Szczawnicy. Obok na sąsiedniej Szafranówce zbudowano letnią 700. metrową rynnę grawitacyjną, atrakcyjną zarówno dla dzieci jak i dla dorosłych.
Turystów preferujących szybsze sposoby zwiedzania terenu ucieszą przygotowane liczne trasy rowerowe i konne, o różnym stopniu trudności. Na miejscu, w wypożyczalniach sprzętu sportowego można zaopatrzyć się w rower górski, natomiast w ośrodku afiliowanym przy PTTK wypożyczyć konia do jazdy wierzchem.
Miłośnicy sportów wodnych, dzięki wartkiemu nurtowi Dunajca, mogą sprawdzić swoje umiejętności, wypożyczając kajak i pokonując tor slalomowy wiodący wzdłuż trasy spływu Dunajca.
Amatorzy podziwiania krajobrazu z lotu ptaka znajdą swój raj na terenie schroniska "Pod Durbaszką" gdzie prowadzone są kursy latania na paralotniach.
W górskich rzekach i bystrych potokach zwolennicy wędkarstwa odnajdą wiele miejsc, do których będą chcieli powrócić. Dunajec wraz z dopływami jest największym i najpopularniejszym łowiskiem muchowym w Polsce, a przede wszystkim obszarem występowania pstrąga potokowego, lipienia i głowacicy. Urozmaicone łowiska, wspaniałe krajobrazy i czyste górskie rzeki przyciągną swym urokiem wszystkich miłośników wędki.
Pobyt w Szczawnicy to również doskonała okazja do poznania uroków Pienińskiego Parku Narodowego, zapoznania się z jego unikatową roślinnością i bogactwem świata zwierzęcego, zwiedzenia pobliskich zamków w Niedzicy i Czorsztynie, podróży statkiem po Jeziorze Czorsztyńskim, spaceru łodzią lub kajakiem po Dunajcu.
Niesłabnącą zasłużoną popularnością cieszy się jedna z największych atrakcji turystyczno-krajobrazowych Pienin - spływ tratwami przełomem Dunajca na odcinku 20 km.
Szczawnica jest atrakcyjna także zimą. Wraz z pierwszymi opadami śniegu przekształca się w centrum sportów zimowych. Na terenie miasta - w centrum, w Jaworkach i pod Durbaszką - znajdują się wyciągi narciarskie oraz trasy zjazdowe zarówno dla początkujących jak i zaawansowanych amatorów białego szaleństwa.
Narciarzy o większych umiejętnościach ucieszy sztucznie śnieżona trasa na stoku Palenicy, posiadająca homologację FIS, na której rozgrywane są zawody alpejskie.
Możliwość pełnej satysfakcji z uprawianego narciarstwa, także i zwolennikom jazdy rekreacyjnej, dostarczy oddana do użytku trasa zjazdowa o długości 1800 m - Palenica II.
Na amatorów snowboardu natomiast oczekuje umiejscowiona na szczycie góry rynna do halfpipe, która przyciąga do Szczawnicy coraz większe rzesze zwolenników jazdy na desce.
W Szczawnicy znajdują się liczne wypożyczalnie sprzętu narciarskiego i snowboardowego.
Na stokach narciarskich swoje usługi oferują fachowi instruktorzy narciarstwa.
Do podniesienia atrakcyjności Szczawnicy i rozszerzenia oferty turystyczno - wypoczynkowej przyczyniło się otwarcie pieszych, górskich i pieszo - rowerowych przejść granicznych ze Słowacją, a zwłaszcza z najbliższą słowacką miejscowością - Leśnicą. Nowoczesna, 6 km ścieżka edukacyjna pieszo - rowerowa, zbudowana przy współudziale środków Unii Europejskiej stała się wspólną ofertą turystyczną obu przygranicznych gmin. Ścieżka biegnie od dolnej stacji KL "Palenica" w Szczawnicy, lewą stroną potoku Grajcarek do Pienin, a dalej drogą Pienińską do Leśnicy. Wzdłuż ścieżki znajdują się parkingi dla rowerzystów, ławki i tablice informacyjne, mówiące o bioróżnorodności Pienińskiego Parku Narodowego
Folklor góralski jest w Szczawnicy wciąż żywy i widoczny w gwarze pienińskiej, strojach ludowych noszonych przez flisaków, dorożkarzy i rodowitych szczawniczan podczas uroczystości, w wyrobach tutejszych rzemieślników i dziełach twórców ludowych. Działają tu liczne zespoły regionalne oraz Pieniński Oddział Związku Podhalan. Największym świętem lokalnego folkloru, przybliżającym zwyczaje i tradycje góralsko-pasterskie jest organizowane w lipcu przez Miejski Ośrodek Kultury "Lato Pienińskie".
W Muzeum Pienińskim znajduje się stała ekspozycja etnograficzno-historyczna, poświęcona kulturze górali pienińskich i tradycji zdrojowej.
Przez cały rok w pijalni uzdrowiskowej "Magdalena" prezentowane są cykliczne wystawy malarstwa, rzeźby oraz haftu miejscowych twórców.
W Jaworkach, kilka kilometrów od centrum Szczawnicy, znajduje się przystań dla artystów - "Muzyczna Owczarnia". Odbywają się tam koncerty rockowe, bluesowe, jazzowe, country i in., znanych i popularnych wykonawców polskich i zagranicznych. Oryginalne wnętrza i niepowtarzalny klimat gromadzą w każdy weekend koneserów dobrej muzyki.
Bogactwo krajobrazów górskich i urok XIX wiecznej architektury zdrojowej, w połączeniu z różnorodnymi możliwościami aktywnego wypoczynku, przyciąga z roku na rok coraz liczniejsze grono miłośników przyrody i naturalnego piękna tutejszych okolic.
do góry
